این درس تحت عنوان «خدا شناسی – مراتب توحید» در 6 جلسه ارائه شده است. این درس، دومین درس از سلسله های درس های استاد در زمینه کلام نوین اسلامی است. استاد در این درس ابتدا به ادامه گفتار نخست بحث خداشناسی یعنی براهین اثبات وجود خداوند همچون برهان نظم و وجوب و امکان پرداخته است. دو جلسه ی دیگر این درس در باب مراتب توحید الهی می باشند و در آن ها به مباحثی از قبیل توحید نظری و عملی و اقسام هر یک از آن ها و براهین اثبات توحید پرداخته شده است. استاد در این دو جلسه، بعد از اثبات توحید در خالقیت، ربوبیت، حاکمیت، مالکیت و ولایت، به انواع شرک و علل اصلی آن اشاره می کند. در نهایت، در دو جلسه پایانی این درس، سومین گفتار از بحث خداشناسی یعنی اثبات صفات الهی تبیین می گردند. استاد در آغاز این بحث، ابتدا به شبهات واردشده به توحید از منظر شیعیان همچون نسبت توسل و بت پرستی پرداخته است، سپس به دیدگاه ها و انواع تقسیم بندی صفات الهی و دلایل اثبات آن ها اشاره نموده و در پایان چند مصداق از صفات الهی همچون علم، حکمت و اراده خداوند بیان نموده است.

اهداف درس:

1. آشنایی با برهان نظم و مجوب و امکان
2. شناخت توحید نظری و عملی و اقسام آن
3. آشنایی با شبهات وارد شده به توسل
4. شناخت مصادیق صفات الهی

سرفصل و جلسات:

• جلسه اول: روش‌های اثبات وجود خدا
• جلسه دوم: برهان وجوب و امکان
• جلسه سوم: مراتب توحید الهی
• جلسه چهارم: توحید واحدی، توحید در خالقیت، توحید در ربوبیت
• جلسه پنجم: تقسیم‌بندی صفات الهی
• جلسه ششم: علم الهی، حکمت الهی، اراده و مشیت الهی

درباره درس:

خداشناسی و بحث از اثبات توحید، یکی از موضوعات محوری علم کلام اسلامی است. نیاز به گفتن سخنانی مبسوط در باب چرایی یا ضرورت شناخت توحید بعنوان اصل نخست دین اسلام نیست. به طور کلی قابل ذکر است که توحید، ریشه تمام اصول و فروعات دین مبین اسلام است. در چنین وضعیتی، مطلوب است تا جایگاه این موضوع با توجه به چیستی علم کلام اسلامی روشن گردد. علم کلام بعنوان یکی از رشته های دین پژوهشی به مطالعه بعدی از ابعاد دین می پردازد. دین، سه حیثیت یا بعد مبانی، محتوا و لوزام دارد. محتوای دین اسلام و برنامه های آن را معمولاً در قالب سه گانه ی عقاید، اخلاق و احکام اسلامی جای می دهند. با مطالعه هر یک از این سه مورد، یک رشته یا دانش پدید می آید. برای مثال مطالعه عقاید اسلامی، به ایجاد دانش کلام اسلامی یا الهیات اسلامی منتهی می گردد و مطالعه احکام شرعی، دانش فقه اسلامی را پدید می آورد. بنابراین کلام اسلامی یکی از این دانش های برآمده از مطالعه ی همه جانبه دین است. این علم، به هست و نیست های اعتقادی دین اسلام می پردازد. بر خلاف فیسلوفان، یک متکلم مسلمان، علم و عقل را به خدمت ثبات حقانیت و حقایق دین اسلام و دفاع از آن در برابر شبهات وارده در می آورد. بنابراین، علم کلام دانش و مهارتی است مربوط به حوزه دین پژوهشی که به استنباط و تنظیم و تبیین اثبات و دفاع از اعتقادات دینی با روش های مختلف می پردازد. این علم سابقه ای بسیار طولانی دارد اما با ورود ایران به عصر جدید، بخش دیگری برای آن در نظر گرفته شد. مسلمانان در مواجهه به دنیای مدرن به این نتیجه رسیدند که علم کلام جدیدی نیاز دارند تا به یاری آن بتوانند بطلان تعالیم جدید را نشان دهند و یا هماهنگی آن ها با تعالیم اسلامی را نشان دهند. علم کلام اسلامی جدید در چنین وضعیتی وظیفه طرح و تبیین روش ها، مسائل و شبهات جدید وارد شده به باورهای اعتقادی و دفاع از این اعتقادات دینی را برعهده دارد. بحث از انتظارات بشر از دین، کثرت گرایی دینی و رابطه ی علم و دین، برخی از این مسائل جدید هستند. معمولاً کلام قدیم، جدا از کلام جدید تدریس می شود، اما ابتکار حجت الاسلام خسروپناه در تلقیق مسائل قدیمی و جدید کلامی در چارچوب منطقی خاصی است. این چارچوب از هفت مرحله ی پیاپی مبادی کلام، خداشناسی، دین شناسی، نبوت شناسی، امام شناسی، معادشناسی و اسلام شناسی تشکیل می شود. این درس، به خداشناسی اختصاص یافته است.

تمام جلسات باهم – سوالات ترم جدید

تمام سوالات تایپ شده با امکان جستجو هنگام آزمون

در صورتی که پاسخنامه دروس دیگری رو هم نیاز دارید می‌توانید به آیدی زیر در تلگرام و یا ایتا پیام دهید.

@nahadplusir