این درس تحت عنوان «از خلفا تا ولایت و شهادت علی علیه السلام» در 7 جلسه ارائه شده است. درس حاضر، درس چهارم از مجموعه ی دروس استاد رجبی دوانی حول تاریخ اسلام است؛ مجموعه ای که در 4 درس و 25 جلسه و با دید کاربردی بودن و افزایش بصیرت مخاطبان تولید شده است. در این درس، پنج بحث محوری عصر عثمان، از مرگ عثمان تا خلافت حضرت امیر (ع)، حضور حضرت به عنوان خلیفه در مدینه، جنگ ناکثین، درگیری حضرت امام علی (ع) با معاویه، جنگ صفین و از حکمیت تا شهادت حضرت امیر و امام حسن مجتبی(ع) مورد بررسی قرار گرفته اند. استاد این محورها را در ضمن تشریح موضوعاتی از قبیل تحولات اسلام در زمان عثمان، تسلط بنی امیه بر عالم اسلام، علل بروز انقلاب علیه عثمان، فساد مالی عثمان، برخورد عثمان با اصحاب پیامبر، خیانت عثمان، بیعت مردم با امام علی (ع)، نحوه مقابله اهل بیت با جنگ نرم، تعیین حاکمان توسط امام علی (ع)، جنگ روانی بر ضد امام علی، علل پیمان شکنی طلحه و زبیر، شخصیت عایشه، جنگ جمل اصغر، پیمان شکنی مجدد ناکثین، مقابله امام علی با جنگ نرم معاویه، مکاتبات امام علی با معاویه، توطئه عمروعاص، اقدامات معاویه علیه امام علی، موافقان و مخالفان امام علی و عکس العمل خوارج مقابل هدایت امام علی به پیش برده اند.

اهداف درس:

1. آشنایی با فساد مالی و قتل عثمان
2. شناخت جنگ نرم و سخت علیه حکومت علوی
3. آشنایی با مقابله امام علی (ع) با معاویه
4. شناخت جنگ جمل، نهروان و صفین

سرفصل و جلسات:

• جلسه اول: عصر عثمان
• جلسه دوم: از مرگ عثمان تا خلافت حضرت امیر (ع)
• جلسه سوم: حضور حضرت به عنوان خلیفه در مدینه / جنگ ناکثین
• جلسه چهارم: ادامه جنگ ناکثین
• جلسه پنجم: درگیری حضرت امام علی (ع) با معاویه
• جلسه ششم: جنگ صفین
• جلسه هفتم: از حکمیت تا شهادت حضرت امیر و امام حسن مجتبی (ع)

درباره درس:

در دین اسلام، تاریخ یکی از منابع مهم شناخت است. شناخت برآمده از تدبر در تاریخ، شناختی متحول کننده و اثرگذار در زندگی انسان ها است. چنین علمی و شناختی زمانی پدید می آید که از منظر زمان حال و با تکیه بر مفاهیم اعتقادی از قبیل آزمایش و امتحان الهی، به تاریخ و حوادث گذشته نگاه کنیم. تاریخ در این معنا، آزمایشگاهی است که در آن افراد، گروه ها و ملت های پیشین بر سر دوراهی های مختلف قرار گرفته اند و مورد آزمایش قرار گرفته اند. تاریخ از این منظر، حاضر و آماده است و ما می توانیم از محصول این آزمایشگاه، بهره ببریم. به عبارت دیگر، ما می توانیم علل سقوط و صعود انسان، ملت ها و تمدن ها را شناسایی نماییم و با در پیش گرفتن شیوه اندیشیدن و سبک زندگی خاصی، از حسرت این دنیا و روز قیامت رها شویم. تاریخ در این جا، مجموعه ای از فتنه های مختلف و علل آن ها و ارائه دهنده الگوهای خوب و بد برای نشان دادن نحوه گذار به سلامت از این فتنه ها را در اختیارمان می گذارد. تاریخ تکرار می شود و ما با داشتن این داشته ها و با الگوگیری از بی ادبان تاریخ و کسانی که دارای آداب و عملکرد انسانی و روحانی بوده اند، می توانیم به سعادت دنیوی و اخروی برسیم. واکنش ما انسان ها در مقابل منبع ارزشمند تاریخ، دو گونه است: گروهی از ما انسان ها، تاریخ را می خوانیم، اما از آن عبرت و بهره نمی بریم. کنجکاوی عظیمی در ما هست که می خواهیم همه چیز را از اول خودمان تجربه نماییم و حتی حاضریم بهای داشتن چنین تجربیاتی را هم بپردازیم. خواندن تاریخ توسط چنین انسانی به راستی کاری بیهوده است. گروه دیگر از انسان ها، سودمندی خواندن تاریخ را در بالا بردن زیرکی و تقویت بصیرت خود نسبت به حوادث می دانند. ما انسان ها اگر بخواهیم در باب ایمان، کفر و نفاق، شناختی کسب نماییم باید به کتب اعتقادی مراجعه نماییم. اما شناخت در باب چگونه مومن شدن و دوری از کافر یا منافق شدن، در گروی دانستن تاریخ و عبرت گیری از آن است. انسان اشرف مخلوقات است و همه چیز در تسخیر او و برای او آفریده شده است. تاریخ نیز از این منظر، باید به خدمت انسان در آید. در چنین نگاه کاربردی به تاریخ، تاریخ از طریق بصیرت افزایی، نقشی مستقیم در بهبود عملکرد فردی، اجتماعی و سیاسی ما در لحظه ی حال دارد.

تمام جلسات باهم – سوالات ترم جدید

تمام سوالات تایپ شده با امکان جستجو هنگام آزمون

در صورتی که پاسخنامه دروس دیگری رو هم نیاز دارید می‌توانید به آیدی زیر در تلگرام و یا ایتا پیام دهید.

@nahadplusir